Maidologi; Wêleh

Maidologi; Wêleh

Rak sah mêlehke wong liyo, wêlehke awak e dewe sik wae. Ngunu iku termasuk salah siji jenis maidologi, wêleh. Wêleh ki biasane kanggo ngelingke, atau mengingatkan, kadang disampaikan untuk memberi warning / peringatan, atau piweling.

Mêlehke ora mesti langsung ning wong sing diwêlehke. Bisa juga wêlehke si A, tapi disampaikannya kepada si B. Tanpa ada si A, tanpa harus diketahui si A. Misal, “Kae loh petinggi, wingi ono watu dikeruki diijini, saiki awak dewe keno banjir, kok malah melu sambat lagi iki omahe kebanjiran, ngunu yo mung iso prihatin lan simpati, ngakon wargane sabar lan waspada.”

Meski petinggi sing diwêlehke, tapi disampaikan kepada orang lain. Biasanya ini hanya digunakan sebagai bahan obrolan atau topik pembicaraan. Bisa juga langsung disampaikan ke orang yang diwêlehke. “Wah grenmexmu anyar boss, jere orderan sek kepontal, tapi kok isih njipuk foto produke wong liyo. Macem e yo wes wani foto dewe ra cah.”

Itu kalau wêleh dilevel dialektika maidologi. Kalau wêleh sing awur2an, diluar kaidah maidologi. Ya biasanya cenderung jadi gremengan, pergunjingan, olok2an. Seperti halnya niatnya mengingatkan tapi untuk menyerang orang lain. Bukan memperkaya gagasan, mengasah pemikiran kritis serta solusi yg membangun.

The king of maido suka ngêget kepada orang yang wêleh awur2an, “Senengamu kok mêlehke wong sek koyok awakmu bener2 o dewe.” Wong wêleh mestine niate mung ngelingke, pun cara menyampaikannya mesti pas, agar niatan mengingatkan bisa diterima bukan malah jadi perkelahian. Terutama sebelum wêleh, lebih baik instropeksi atau lihat diri sendiri dulu.

Kalau memang sudah berlebihan le wêleh. Pantes nik digetke. Seng penting ojo jotos-jotosan ya lurrr.